Płatność dokonana z pominięciem rachunku bankowego przedsiębiorcy spowoduje, że zakup nie będzie kosztem podatkowym. Takie rozwiązanie przewiduje projekt nowelizacji ustawy o działalności gospodarczej.
W myśl obecnie obowiązujących przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, płatności pomiędzy przedsiębiorcami powyżej 15 000 euro muszą być dokonywane za pośrednictwem rachunku bankowego. Obecnie naruszenie tego obowiązku nie powoduje negatywnych konsekwencji, wiec przedsiębiorcy często nie pamiętają o nim. W szczególności, płatność gotówką nie wpływa na możliwość podatkowego rozliczenia kosztu, którego dotyczy.
Zdaniem resortu finansów, projektodawcy nowelizacji, rozliczenie gotówkowe płatności opiewającej na wysokie kwoty, np. kilkadziesiąt tysięcy złotych, budzi wątpliwości co do tego czy transakcja, w rzeczywistości miała miejsce.
Proponuje się wprowadzenie do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zmian, które mają na celu ograniczenie zjawiska dokonywania płatności z naruszeniem obowiązków wynikających z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Jednocześnie w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej zostanie obniżony limit dokonywania płatności w ramach transakcji pomiędzy przedsiębiorcami poprzez rachunek bankowy, jeżeli wartość transakcji przekracza 15 000 zł (bez względu na liczbę płatności w ramach tej transakcji).
Proponowane regulacje stosowane będą, zarówno do kwot zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, jak też do tych, które na podstawie przepisów ustaw podatkowych będą dopiero zaliczone do kosztów podatkowych. Zgodnie z obowiązującymi w podatku dochodowym zasadami, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, podlegają podatkowemu rozliczeniu w momencie osiągnięcia przychodu, z którym te koszty są związane.
Natomiast koszty inne niż bezpośrednio związane z przychodami, tzw. koszty pośrednie, podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia, a więc w dniu na który ujęto koszt w księgach rachunkowych na podstawie odpowiedniego dowodu księgowego. Projektowane przepisy uwzględniają te zasady.
W ustawach o podatku dochodowym wprowadzone zostaną zmiany polegające na konieczności zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów, a także braku prawa do zaliczenia do takich kosztów kwoty płatności w przypadku, gdy podatnik dokona takiej płatności z naruszeniem postanowień ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, a więc z pominięciem rachunku bankowego.
Stosowne zmniejszenie dokonywane będzie w miesiącu dokonania płatności z pominięciem rachunku bankowego. W przypadku, gdy w danym miesiącu podatnik poniesie koszty w niższej wysokości niż kwota zmniejszenia, wówczas będzie zobowiązany do zwiększenia przychodów o powstałą różnicę.
Zakładane przepisy przewidują również regulacje związane ze zmniejszeniem kosztów (zwiększeniem przychodów) w przypadku zmiany formy opodatkowania przez podatnika zobowiązanego do stosownej korekty – dokonywana byłaby za rok podatkowy poprzedzający rok podatkowy, w którym nastąpiła zmiana formy opodatkowania.
W Niemczech limit zostanie obniżony do wysokości 5 000 euro.