Spółka nie może odliczyć od podstawy opodatkowania wydatków na nabycie nowych technologii poniesionych w roku poprzedzającym rok wprowadzenia wartości niematerialnych i prawnych do ewidencji, jeżeli nie mają one charakteru przedpłat (zadatków).
Według art. 18b ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jeżeli podatnik dokonał przedpłat (zadatków) na poczet wydatków określonych w ust. 4 w roku poprzedzającym rok, w którym wprowadził nową technologię do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, to uznaje się je za poniesione w roku jej wprowadzenia do tej ewidencji.
Odnosząc się do redakcji analizowanego zwrotu, w ocenie NSA należało przyjąć, że użycie nawiasu oznaczało w tym przypadku dopowiedzenie, uzupełnienie niezdefiniowanego terminu poprzez wskazanie jego znaczenia, a nie zrównanie znaczenia tych pojęć.
Pojęcia „przedpłata” i „zadatek” nie są zdefiniowane zarówno w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, jak i w Ordynacji podatkowej. Trzeba jednak mieć na uwadze, że mają one określone znaczenia w języku polskim.
„Przedpłata” to część ceny towaru wpłacona w celu uzyskania gwarancji jego zakupu w określonym terminie; „zadatek” to suma pieniędzy wręczana przy zawarciu umowy w celu zapewnienia jej wykonania. Należy uwzględnić, że pojęcie „zadatek” (czyli to, co dopowiada znaczeniu pojęcia „przedpłata”) ma także określone znaczenie w języku prawniczym.
Zadatek w szerokim znaczeniu tego wyrazu oznacza sumę pieniężną lub rzecz, którą jedna ze stron daje drugiej przy zawarciu umowy. (…) Strony mogą widzieć w zadatku jedynie znak samego zawarcia umowy; mogą uznawać go za zaliczkę na poczet świadczenia, tj. kwotę przypadającą na rachunek przyszłych należności wierzyciela; mogą uznawać zadatek za zabezpieczenia wykonania świadczenia; mogą wreszcie widzieć w nim tzw. odstępne. Zadatek w znaczeniu ścisłym, tj. objętym przez przepisy Kodeksu cywilnego, oznacza, w braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju, surogat odszkodowania na wypadek, gdy umowa zawarta między stronami nie zostanie wykonana (art. 394 Kodeksu cywilnego). Rola zadatku przy takiej jego interpretacji polega na wzmocnienia stanowiska strony, która dąży do wykonania umowy 10 .
Ustawa podatkowa w rozpoznawanym zakresie nie odsyła do stosowania przepisów prawa cywilnego. Mając jednak na uwadze, że sporna w sprawie regulacja ma charakter podatkowej konsekwencji czynności cywilnoprawnej, jaką jest nabycie wartości niematerialnej i prawnej, zasadne jest, w ocenie NSA, rozważenie spornego pojęcia z uwzględnieniem znaczenia nadawanego mu na gruncie prawa cywilnego.